Η ιστορία
Η τσικουδιά η αλλιώς ρακή είναι ένα ποτό το οποίο έχει διχάσει λαούς και έθνη. Εθνικό ποτό το χαρακτηρίζουν τόσο Τούρκοι, Αλβανοί και Σέρβοι, ενώ κυρίαρχη θέση έχει σε Βουλγαρία, Βοσνία, Κροατία και Μαυροβούνιο που παράγουν το προϊόν από φρούτα, όπως δαμάσκηνα, βερίκοκα και σταφύλια. Το τελικό προϊόν λέγεται Slivonica….
Ο κάθε λαός για τους δικούς του λόγους και την δική του ιστορία προσπαθεί να κατακτήσει τον τίτλο του δημιουργού. Εδώ ερχόμαστε και εμείς οι Κρητικοί να κατακτήσουμε έδαφος. Η ρακή είναι ένα παραδοσιακό κρητικό ποτό το οποίο εμφανίζεται ήδη από την αρχαία Ελλάδα
Η ονομασία
Η ονομασία ρακή είναι το απόσταγμα που παράγεται από στέμφυλα ή στράφυλα από ρώγες. Στα αρχαία ελληνικά ραξ ή ιωνικά ρωξ, δηλαδή ρώγες σταφυλιών! Η ρακή λέγεται και τσικουδιά, επειδή τα στέμφυλα στην Κρήτη λέγονται και τσίκουδα. Σε άλλα μέρη της Ελλάδος τα στέμφυλα ονομάζονται και τσίπουρα οπότε εκεί η ρακή λέγεται και τσίπουρο….
Τα ρακοκάζανα
Το έθιμο του ρακοκάζανου θεσμοθετήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1920. Δόθηκαν ειδικές άδειες σε αγρότες με στόχο την οικονομική ενίσχυσή τους μέσα από την παραγωγή τσικουδιάς.
Ως πρώτη ύλη στο ρακοκάζανο μπαίνουν τα τσίκουδα ή στράφυλλα (πολτοποιημένα σταφύλια), απομεινάρια του πατήματος των σταφυλιών για να βγει ο μούστος. Καθώς το καζάνι αρχίζει να βράζει, σταγόνα σταγόνα αρχίζει να ρέει το πρώτο σώμα του αποστάγματος, το πρωτόρακι∙ πολύ δυνατή τσικουδιά, σκέτο οινόπνευμα. Όσο συνεχίζεται η απόσταξη, η τσικουδιά παίρνει τις σωστές αναλογίες και βαθμούς. Συνήθως το καζάνι «κλείνει» περίπου στους 18 βαθμούς.
Η μοσχοβολιστή τσικουδιά, αχνιστή ακόμη, δίνει το σύνθημα για τρικούβερτο γλέντι. Η κρητική τσικουδιά δεν είναι απλά ένα τοπικό προϊόν. Είναι η ταυτότητα μιας κουλτούρας και εκφράζει την κρητική φιλοξενία.
Η εμπειρία
Αν κανείς επισκεφτεί την Κρήτη και δεν δοκιμάσει τσικουδιά κερασμένη, λένε πως είναι σαν να μην την επισκέφτηκε ποτέ. Σε κάθε γωνιά της Κρήτης, σε κάθε καφενείο, σε κάθε αυλή, σε κάθε κατώφλι και σε κάθε σπίτι θα συναντήσεις έναν κρητικό που θα θελήσει να σε φιλέψει και να σε κεράσει μια τσικουδιά. Κάπως έτσι αρχίζει το μαγικό ταξίδι στην Κρήτη με μοναδικό σύνθημα πως η ρακή ενώνει.
Αξέχαστη θα είναι η εμπειρία αν καταφέρεις να βρεθείς μια κρύα βραδιά του χειμώνα σε ένα ρακοκάζανο. Εκεί θα έχεις την ευκαιρία να γευτείς και να έρθεις σε επαφή με τα έντονα αρώματα της τσικουδιάς τα οποία θα σε ζαλίσουν και θα σε κάνουν να ταξιδέψεις στους ήχους της κρητικής παραδοσιακής μουσικής και στο γέλιο της όμορφης παρέας.
Και εσύ που είσαι κρητικός και άρα ήδη ξέρεις, τίποτα άλλο πια δεν μένει παρά με μπόλικη ρακή τους φίλους σου να θρέψεις!
